Piekeren kost veel energie

Piekeren wie kent het niet. We hebben er allemaal wel eens last van. 98 Procent van de Nederlanders piekert minimaal eens per week, zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit Leiden (2013). Vrouwen piekeren aanzienlijk meer dan mannen: wel twee keer zoveel. Vrouwen zijn vaker perfectionistisch en hebben meer behoefte aan zekerheid – eigenschappen die de kans op gepieker vergroten. Mannen tobben het meest over hun werk, vrouwen over hun relatie en gezin. Naar schatting hebben één miljoen mensen last van overmate piekeren.

Piekeren is beslist niet fijn. Soms zijn we uren aan het piekeren en kunnen we door het piekeren niet in slaap vallen. Piekeren kost dan ook veel energie en geeft een hoop stress en spanningen. Piekeren voorkomt dat we kunnen genieten van het leven.

Te veel piekeren kan leiden tot allerlei klachten zoals:

  • Vervelende gevoelens
  • Stress
  • Hoofdpijn, maagpijn, buikpijn en misselijkheid
  • Geen zin in nieuwe dingen te doen en faalangst.
  • Vermoeidheid en slapeloosheid
  • Lusteloosheid, down, depressief, overspannen en burn-out
  • Gebrek aan veiligheid
  • Allerlei, angsten en angststoornissen

Vicieuze cirkel

Bepaalde nare gebeurtenissen, beelden, geluiden, gevoelens, reuk, smaak of gedachten kunnen de oorzaak zijn om met piekeren te beginnen. Het geluid van een ziekenauto zorgt bijvoorbeeld bij veel mensen tot piekergedachte. Deze piekergedachten verdwijnen meestal vanzelf als het besef komt dat iedereen veilig is. Wanneer we bijvoorbeeld een nare gebeurtenis meemaken kan het zijn dat we hiervan een vervelend gevoel krijgen. Dit gevoel veroorzaakt het piekeren. Het piekeren veroorzaakt vervolgens weer vervelende gevoelens waardoor we daarna nog harder gaan piekeren. Het is een vicieuze cirkel die we zelf in stand houden.

Piekeren

Met piekeren proberen we een probleem op te lossen!

Wanneer we bijvoorbeeld weinig geld hebben en we krijgen een belastingbrief met een grote aanslag dan kan plots het piekeren ontstaan. Middels dat piekeren proberen we vervolgens allerlei oplossingen te bedenken om de belasting te betalen. We kunnen beslissen om een maand de hypotheek niet te betalen. Vanuit daar creëren we weer een nieuw probleem. Wat nu als we ons huis uitgezet moeten worden. Waar moeten de huisdieren naar toe?Hoe betaal ik hun onderdak? Gaan ze ons niet missen etc… Piekeren is dus een opeenvolging van problemen die opgelost moeten worden. Zolang we het probleem niet kunnen oplossen blijven we piekeren. En als we een oplossing gevonden hebben ontstaat ergens anders weer een nieuw probleem wat ook opgelost moet worden.

Soms stopt het piekeren doordat we een oplossing hebben gevonden en hiermee aan de slag kunnen. Deze oplossing geeft je meteen een goed gevoel.

Piekeren is een zoektocht naar een goed gevoel!

Als we het piekeren bestuderen dan valt het op dat het begint met een negatief gevoel. Dit gevoel willen we weghebben dus denken we na over oplossingen. Het negatieve gevoel is het probleem. Dit probleem moet worden opgelost zodat er vervolgens weer een positief gevoel is.

Door te piekeren proberen we een negatief gevoel te vermijden en zoeken we naar een positief gevoel. Helaas werkt deze methode niet effectief. Het piekeren zelf zorgt namelijk weer voor nieuwe negatieve gevoelens. Zo kan het oorspronkelijke negatieve gevoel door het piekeren worden versterkt met gevoelens van afwijzing, machteloosheid, gekleineerd , eenzaamheid, radeloosheid en waardeloosheid. Hoe vervelender het totale gevoel is, hoe harder we zullen piekeren.

 

Piekeren en fantaseren

 

Een probleem is nooit de oorzaak van het piekeren!

Het lijkt zo overtuigend dat een probleem de oorzaak is van het piekeren. Dit is niet waar. De werkelijke oorzaak van het piekeren is het gevoel wat ontstaat na een gedachte over het probleem.  De werkelijke oorzaak is dus het nare gevoel.

Als het probleem is opgelost geeft dit je een goed gevoel.  Het nare gevoel wordt dan (tijdelijk) naar de achtergrond geduwd. Het nare gevoel is net een sluipmoordenaar die elk moment klaar staat om een moord te plegen. Een nieuw probleem of nare gebeurtenis zal hetzelfde gevoel weer wakker maken waardoor het piekeren weer begint.

Wat zijn nare gevoelens precies?

Nare gevoelens zijn gevoelsherinneringen aan nare gebeurtenissen, situaties en omstandigheden. Meestal van momenten toen we jong waren. Destijds raakte je emotioneel geblokkeerd. Je was bijvoorbeeld niet in staat om verdrietig te zijn omdat het niet veilig was. Elke emotionele blokkade laat zich voelen door een naar gevoel.  Onbewust reageert je gedachten op dit gevoel en ga je piekeren.

Nieuwe onprettige gebeurtenissen, situaties en omstandigheden kunnen dezelfde gevoelsherinnering weer naar boven halen. Eigenlijk krijg je dan een kans om alsnog de nare gevoelens los te laten en verdrietig te worden. Omdat we niet geleerd hebben om verdrietig te zijn en vervolgens onszelf te troosten, weten we niet goed wat we met de nare gevoelens moeten doen. Waar we vervolgens op hopen is een oplossing voor het probleem. Helaas is een oplossing niet altijd aanwezig en blijven we rondlopen met nare gevoelens en piekergedachten.

Hoe verdwijnt het piekeren?

Het piekeren verdwijnt vanzelf wanneer het nare gevoel verdwijnt. De meest effectieve manier is leren om nare gevoelens los te laten en leren om jezelf te troosten. Een goede coach of therapeut kan je hier perfect mee helpen.

Een andere methode is om te leren niet zoveel naar het denken te luisteren. Je kunt bijvoorbeeld je ademhaling, je lichaam, zintuigelijke waarnemingen of de buitenwereld wat meer de aandacht geven. Via meditatie en contemplatie oefeningen kan je leren hoe je kan stoppen met al het denken de aandacht te geven. Een goede mindfullness training leert je hoe je kunt mediteren.

Uit ervaring weet ik dat een combinatie van nare gevoelens leren loslaten en leren mediteren een zeer goed resultaat oplevert.

 

Loslaten en mediteren is gemakkelijk te leren in mijn praktijk!

Lees hier meer over coaching en therapie.

 

Leer jezelf te troosten!

Via deze blog kan je leren hoe je jezelf kan troosten.