Verslavingen
Iemand die verslaafd is, kan ergens niet mee stoppen. Zelfs als het heel slecht is voor hem of haar. Dat kan drank zijn of drugs, maar ook bijvoorbeeld gokken, sekswebsites of een computerspel.
Het ding waaraan hij verslaafd is, is het belangrijkste in zijn leven. Hij is er emotioneel en soms ook lichamelijk van afhankelijk. Hij vergeet daardoor vaak zijn familie en zijn werk.
Mensen kunnen verslaafd raken aan:
- Drank, drugs, sigaretten, kalmerende middelen of medicijnen;
- Andere dingen die een goed gevoel kunnen geven (zoals gokken, sekswebsites bekijken, sporten, vermageren, eten, werken of winkelen).
Verslavingen die veel voorkomen, zijn alcoholverslaving, roken (tabakverslaving), medicijnverslaving, drugsverslaving en gokverslaving.
Alcoholverslaving
Niet iedereen die vaak alcohol drinkt is verslaafd. Bij een verslaving drinkt iemand regelmatig veel en heeft dit vervelende gevolgen. Voor vrouwen is meer dan twee glazen per dag veel. Voor mannen is dat meer dan drie glazen per dag. Alcoholverslaving komt veel voor.
Hoe weet je of je verslaafd bent?
- Je krijgt door de alcohol problemen met je werk, partner of familie.
- Je gezondheid wordt slechter (je slaapt bijvoorbeeld slecht, of hebt last van je spijsvertering).
- Je hebt weinig zelfbeheersing. Je drinkt vaker en meer dan je eigenlijk wilt. Als je eenmaal begint, kun je niet stoppen met drinken. Je hebt vaak geprobeerd minder te drinken, maar dat lukt niet.
- Je liegt over je drinkgedrag
- Je voelt je lichamelijk en emotioneel slecht als je een tijd niet drinkt (ontwenningsverschijnselen).
Wat zijn de gevolgen van te veel alcohol drinken?
Drink je een lange tijd teveel dan krijg je last van misselijkheid, zweten en spierkrampen. Je wordt rusteloos, angstig, geprikkeld en depressief. Je hebt soms black-outs.
Gevolgen voor je lichaam
Wat zijn de gevolgen van alcoholverslaving voor je lichaam?
Foetaal alcohol syndroom (FAS)
Baby’s met het foetaal alcohol syndroom (FAS) hebben een typisch gezichtje, gedragsproblemen en een lage intelligentie. De oorzaak is dat de moeder tijdens haar zwangerschap teveel alcohol heeft gedronken.
Sommige kinderen met FAS zijn verstandelijk gehandicapt. De meeste kinderen hyperactief en hebben leer- en gedragsproblemen. Het uiterlijk van kinderen met FAS is vaak typisch: een klein hoofdje, een beetje schuine ogen, laagstaande oren, een dunne bovenlip en een grote afstand tussen neus en bovenlip. Ze zijn klein en mager en groeien slecht.
Aanstaande moeders die dagelijks meer dan twee glazen alcohol drinken, lopen een risico op een baby met FAS. Maar ook een klein beetje drank, of een keertje flink doorzakken, kan baby’s al beschadigen. De kinderen groeien bijvoorbeeld minder goed, krijgen een lager IQ ofgedragsproblemen.
Korsakov Syndroom
Het Korsakov syndroom is een hersenbeschadiging. Het komt vooral voor bij mensen die lange tijd heel veel alcohol drinken, maar soms ook bij mensen met een eetstoornis. Korsakov-patiënten zijn vergeetachtig en kunnen niet meer voor zichzelf zorgen.
De hersenen beschadigen niet door de alcohol zelf, maar doordat ze te weinig vitamine B1 krijgen. Zware alcoholisten eten vaak heel slecht. Hoe meer ze drinken, hoe minder honger ze hebben. Bovendien beschadigt de alcohol de maag, darmen en lever.
Ook ondervoeding (door anorexia nervosa) of veel braken kan Korsakov veroorzaken.
Rookverslaving
Waarom zou ik stoppen met roken?
- Je leeft langer
- Minder kans op hart – en vaatziektes
- Erectiestoornissen bij mannen gaan weer over.
- Zowel mannen als vrouwen zijn vruchtbaarder.
- Je hebt minder risico op longkanker, slokdarmkanker, alvleesklierkanker, mond- en keelkanker, blaaskanker, nierkanker en baarmoederhalskanker.
Medicijnverslaving
Sommige medicijnen zijn verslavend. Bijvoorbeeld sommige pijnstillers en antidepressiva. Ook veel tranquillizers (kalmerende medicijnen) zijn verslavend. Kalmerende medicijnen krijgen mensen voorgeschreven bij hevige angst, ondraaglijke spanning, slapeloosheid en onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten.
Kalmerende medicijnen maken je negatieve (en positieve) emoties minder sterk. Ze maken je onverschilliger. Deze medicijnen werken erg lang: 48 tot 72 uur na het slikken zit de helft van de stof nog in je bloed.
Aan sommige medicijnen kunt je na een maand gebruiken al verslaafd raken.
Drugsverslaving
Iemand heeft een drugsverslaving als hij vaak drugs gebruikt en daar niet zonder problemen mee kan stoppen. Drugs zijn stoffen die het bewustzijn tijdelijk veranderen. Dat betekent dat mensen anders gaan denken en voelen als ze drugs gebruiken. Er zijn harddrugs en softdrugs.
Softdrugs zijn (in Nederland): cannabis (nederwiet, hasj, marihuana) en een aantal antidepressiva en slaap- en kalmeringsmiddelen. Deze middelen zijn lichamelijk bijna niet verslavend. Je kunt er wel geestelijk afhankelijk van raken. Softdrugs worden in Nederland gedoogd. Dat betekent dat het officieel strafbaar is om softdrugs te hebben, maar dat mensen ze in de praktijk wel mogen hebben: maximaal vijf gram cannabis en maximaal vijf wietplanten.
Harddrugs zijn onder andere: cocaïne, XTC, heroïne, LSD, paddo’s en GHB. De meeste harddrugsverslaafden gebruiken heroïne, cocaïne of allebei. Beide middelen hebben een sterk effect. Je kunt er al na een paar keer gebruiken verslaafd aan raken.
Het is verboden om harddrugs te kopen of te verkopen.
Mensen met een harddrugsverslaving hebben meestal nog veel meer problemen. Vier van de tien harddrugsverslaafden raken werk, vrienden en familie kwijt.
Gokverslaving
Een gokverslaafde is verslaafd aan een gokspel. Bijvoorbeeld fruitautomaten, bingo, wedden op paardenraces of spelen in een casino. Je hebt een gokverslaving als je niet kunt stoppen met gokken. Ook al heb je schulden, of vraagt je partner of familie je te stoppen.
Als een gokverslaafde een tijdje niet gokt, kan hij zelfs ontwenningsverschijnselen krijgen, zoals hoofdpijn, buikpijn, zweten of een depressie.
Gokken begint altijd als een spelletje. Zolang iemand verliest houdt hij er waarschijnlijk vanzelf wel weer mee op. Maar als iemand een paar keer wint, kan hij in de ban raken. De ‘gelukservaring’ van het winnen wil hij dan opnieuw beleven.