Leer in deze blog het verschil tussen reële en irreële angst.
Angst Tip 1: Leer wat reële angst en irreële angst is.
Angst is geen foutje.
Zonder angst zouden we als menselijk soort niet kunnen overleven en hadden we niet meer bestaan. Angst maakt het mogelijk om ons fysieke lichaam te beschermen, in leven te houden, nieuwe ervaringen op te doen en er van te leren. Het is bijvoorbeeld de angst om jezelf pijn te doen waardoor je hebt leren staan, lopen en fietsen en hiermee nieuwe ervaringen kunt opdoen.
Angst is een beschermingsmechanisme tegen pijn.
Angst beschermt je tegen mogelijke pijn. Een pijn die je eerder in je leven hebt ervaren. Herinneringen van pijn en pijnlijke momenten zijn in je geheugen opgeslagen. Het angstmechanisme beschermt je hiervoor. Voor een groot gedeelte gebeurt dit reflexmatig en geheel automatisch. In het andere geval maakt angst je alert en geeft het je informatie via gedachten en gevoelens waardoor je op de juiste manier kunt reageren.
Voorbeelden
- Angst maakt je alert wanneer je gaat oversteken.
- Je steekt over en er komt plotsklaps een auto aan. Binnen een mum van tijd sta je weer veilig op de stoep. Dit alles gebeurt zonder na te denken. Als je erbij zou moeten nadenken ben je immers te laat.
- Denk aan al die keren dat je bijna gevallen was, jezelf bijna verwonde of bijna een ongeluk kreeg. In alle gevallen beschermde de angst je tegen fysieke pijn
Angst kun je onderverdelen in reële angst en irreële angst.
Reële angst beschermt je en irreële angst beperkt je.
Als menselijke soort zijn we op dit moment bezig met en nieuwe evolutie waarbij we reële en irreële angsten leren te onderscheiden. Het zijn met name de irreële angsten waardoor we als menselijk soort massaal lijden.
Reële angst
Reële angst is een acuut beschermingsmechanisme tegen fysieke pijn.
De angst treedt op na een zintuiglijke waarneming en heeft als doel je fysiek te beschermen en je in leven te houden. Reële angst treedt voornamelijk op na een zintuigelijke waarneming. Dit is wanneer een dreigende of gevaarlijke situatie wordt waargenomen.
Reële angst ontstaat vrijwel nooit vanuit een gedachte of herinnering.
Voorbeeld:
Wanneer je aan het lopen bent, ben je normaliter niet bang om te vallen en komen er ook geen gedachten omtrent het mogelijkerwijs vallen. De angst om te vallen komt pas op het moment dat er daadwerkelijk een realistische kans is om te vallen. Denk aan je alertheid wanneer je via een omgevallen boomstam een beekje oversteekt. Maar ook komt reële angst op wanneer je struikelt en dreigt te vallen. De reflexmatige reactie voorkomt op dat moment meestal dat je daadwerkelijk valt.
Samengevat: Reële angst beschermt je tegen fysieke pijn en ontstaat na een directe waarneming van de zintuigen.
Irreële angst
Irreële angst is een beschermingsmechanisme tegen emotionele pijn.
Je bent bewust of onbewust bang voor het gevoel wat je krijgt wanneer het bijbehorend verhaal van de angst uitkomt.
Bij irreële angst ben je meestal niet bewust dat je bang bent voor een gevoel maar denk je dat je bang bent dat een bepaald verhaal uitkomt. Je hebt daar een verklaring voor. In eerste instantie lijkt het alsof je bang bent dat een bepaald verhaal werkelijkheid gaat worden. Het is echter niet het verhaal dat je bang maakt maar het gevoel wat optreedt als het verhaal uitkomt.
Bijvoorbeeld.
Het lijkt je logisch dat je bang bent dat je partner je verlaat. Het zou immers niet leuk zijn als dit gebeurd en veel ongemakken geven. Wanneer je de angst echter zou onderzoeken kom je er achter dat je onbewust bang bent voor één of meerdere gevoelens die je dan zou krijgen. Denk aan gevoelens van verdriet, in de steek gelaten worden, eenzaamheid, je afgewezen voelen, het alleen moeten verwerken etc.
Sommige mensen zijn blij als hun partner hen verlaat, anderen diep ongelukkig. Hetzelfde verhaal maar met een verschillend uitkomst qua gevoel.
Nog enkele voorbeelden
- De angst voor afwijzing is de angst voor het gevoel wat je krijgt als je wordt afgewezen.
- Faalangst is de angst voor het gevoel wat je krijgt als je faalt.
- Verlatingsangst is de angst voor het gevoel wat je krijgt als iemand je verlaat.
- De angst om fouten te maken is de angst voor het gevoel wat je krijgt als je een fout maakt. Denk aan gevoelens van ‘op je kop krijgen’, afwijzing, domheid of kleinering.
- Je bent bang voor ruzie omdat je dan een gevoel van onveiligheid ervaart.
- Je bent bang om je geld kwijt te raken uit angst voor het gevoel van schaarste.
- Je kunt bang zijn om ziek te worden omdat je weet dat het niet prettig is om ziek te zijn. Je voelt je dan wellicht eenzaam, machteloos, verdrietig of je krijgt het gevoel dat je het helemaal alleen moet verwerken.
- Je kunt bang zijn voor bepaalde fysieke pijnen. Als je dit onderzoekt kun je ontdekken dat je in dat geval niet bang bent voor de fysieke pijn maar voor de emotionele pijn die er aan is gekoppeld. Bijvoorbeeld de angst om de fysieke pijn eenzaam te moeten verwerken.
Voor welk gevoel ben jij bang als jouw angstverhaal werkelijkheid zou worden?
Irreëel angst gaat niet over fysieke pijn maar over emotionele pijn.
Wanneer er iets met een dierbare zou gebeuren ondervindt je geen fysieke pijn maar wel een emotionele pijn. Hoe groter de angst is dat er iets gebeurt, hoe groter de angst is voor een of meerdere emotionele pijnen.
Enkele gevoelens waar we bang voor zijn:
- Verdriet en verlies.
- Onmacht, machteloosheid.
- Boosheid en woede.
- Schuld en schaamte.
- Afwijzing, niet serieus genomen worden, gekwetst worden.
- Eenzaamheid, in de steek gelaten, er alleen voor staan.
- Buitengesloten worden, ongewenst zijn.
- Waardeloosheid, er niet toe doen.
- Oneerlijkheid, onrechtvaardigheid.
- Onveiligheid
Iedereen heeft zo zijn eigen thema’s van gevoelens waar die bang voor is.
Onderzoek jouw angsten en ontdek voor welk gevoel je (onbewust) bang voor bent.
Heb je hierbij hulp nodig? Bel me…
Je mag ook altijd vrijblijvend een vraag stellen via e-mail.
Ik kijk graag met je mee.
Irreële angst ontstaat meestal via een gedachte
Na de aanslag op de ‘twin towers’ in de Verenigde staten hebben velen mensen vliegangst en angst voor onveiligheid gekregen. De gedachte dat zoiets ook in hun vliegtuig of land zou kunnen gebeuren maakte hen erg bang.
Irreële angst kan ook ontstaan na een getriggerde gevoelsherinnering.
Een gevoelsherinnering is een emotioneel gevoel waaraan je herinnert wordt wanneer je bijvoorbeeld een beeld, geluid, reuk of smaak ruikt. Denk aan de angst die kan ontstaan na het ruiken van een brandlucht, het horen van een sirene of de geluiden die je hoort nadat je zojuist een spannende triller hebt bekeken.
Sommige mensen ervaren na het horen van bepaalde (harde) geluiden vaak een diep gevoel van onveiligheid. Dit omdat de geluiden een gevoelsherinnering naar boven haalde van een (jeugd)traumatische gebeurtenis. Een situatie waarbij ze zich destijds erg onveilig voelde.
Leer reële angst te onderscheiden van irreële angst.
Ben je bang, vraag jezelf dan af of je bang bent voor een fysieke pijn als datgene waar je bang voor bent uitkomt.
Als het antwoord is dat je bang bent voor een fysieke pijn, weet je dan zeker dat je bang bent voor de fysieke pijn of zit er een emotionele pijn aan gekoppeld? Bijvoorbeeld dat je bang bent de pijn eenzaam en alleen te moeten verwerken. Dat er dan niemand is om je te troosten of dat je onbewust bang bent dat je doodgaat.
Realiseer je dat vrijwel alles waar je bang voor bent irreële angsten zijn.
Angsten opgewekt door gedachten waarbij je onbewust bang bent voor bepaalde emotionele gevoelens.
Wil je meer weten over angst en emoties dan kun je hierover je lezen in de Angstgids.
De angstgids kun je aanschaffen via deze link.